10. Sınıf Edebiyat 1. Dönem 2. Yazılı Sınav Soruları Cevapları 2021 2022

 …………………………………… LİSESİ

2021-2022 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI DERSİ

10. SINIF 1.DÖNEM 2.YAZILI SORULARI CEVAPLARI

1. Aşağıdaki cümleleri DOĞRU ya da YANLIŞ olarak belirtiniz. (Her cümle 2 puandır.) 10P

 

(  Y  ) Sıfat fiil ‘-ma,-ış, -mek’ ekleriyle türetilip isim görevinde kullanılan sözcükledir.

(  D ) Mesnevi aa bb cc şeklinde kafiyelenen, kelime anlamı ikileme olan nazım şeklidir.

(  Y  ) Okuyan ve bakılası sözcükleri isim fiil eki almıştır.

(  D ) Yusuf ve Züleyha mesnevisinin yazarı Şeyyad Hamza’dır.

(  Y ) Milli edebiyat dönemi 1911’de Samipaşazade Sezai’nin çıkardığı Genç Kalemler dergisiyle başlamıştır.

2. Aşağıdaki boşluklara uygun kelimeleri bulup yazınız. (Her cümle 3 puandır.) 30P

(kafiye, makta, tapşırma, mahlas, mersiye, Ahmet Mithat Efendi, Hoca Dehhani, aliterasyon, asonans, matla, ağıt, kavuştak, redif, beyit, hece )

Sagunun Halk edebiyatındaki karşılığı AĞIT Divan edebiyatındaki karşılığı MERSİYE’dİr.

Gazelin ilk beytine MATLA , son beytine MAKTA denir.

Türkü de her bendin sonunda tekrarlanan bölüme KAVUŞTAK denir.

Divan edebiyatının bilinen ilk şairi ve kurucusu HOCA DEHHANİ ’dir.

İki dizeden oluşan nazım birimine BEYİT denir.

Divan şairlerinin şiirlerinde genellikle son beyitte takma adlarını kullanmalarına MAHLAS denir.

Bir şiiri oluşturan dizelerdeki hece sayısının eşit olması esasına dayanan ölçüye HECE ÖLÇÜSÜ denir.

Bir şiirde ahenk yaratmak amacıyla aynı ünsüz harflerin tekrar etmesine ALİTERASYON denir.

 

3.  Aşağıda verilen bilgilerin hangi esere ait olduğunu belirleyiniz. ( Her madde  2 puandır) 8P

a) Eserin adı mutluluk veren bilgi anlamına gelir:                      ( D )  Divanu Lugati’t Türk

b) Eser Hakikatlerin Eşiği anlamı gelir:                                      ( C ) Divan-ı Hikmet

c)Ahmet Yesevi’nin yazdığı eserdir:                                           ( B ) Atabetü’l Hakayık

d) Türkçenin ilk sözlüğüdür:                                                       ( A ) Kutadgu Bilig

4. Aşağıdaki cümlelerde yazım yanlışlarını bulup altınız çiziniz. (9P)

Bu şiir Mehmet akif ersoy‘a aittir. (Akif Ersoy‘a)

Güneş’in dünya’ya uzaklığı 152.600.000 km’dir. (Dünya’ya)

Durumu onada bildirdi. (ona da)

5. Aşağıda verilen manilerin türlerini altlarına yazınız. (10Puan)

Kuş kafese girmiyor

Buna aklım ermiyor

Hiç boşuna ah çekme

Annem beni vermiyor

(DÜZ MANİ)

 

Bağ bana

Bahçe sana bağ bana

Değme zincir kar etmez

Zülfin teli bağ bana

(KESİKLİ/CİNASLI MANİ)

 

6. Aşağıdaki maddeleri şiire göre cevaplayınız. (6P)

Tûti-i mu’cize-gûyem ne desem lâf değil.
Çerh ile söyleşemem âyinesi sâf değil

Nazım Birimi: BEYİT

Kafiye: “-ÂF” ZENGİN KAFİYE

Redif: “DEĞİL”

 

7. Aşağıda verilen isim tamlamalarının çeşitlerini yanlarına yazınız. (15P)

Kuş kafesi: BELİRTİSİZ İSİM TAMLAMASI

Ayakkabı bağcığı: BELİRTİSİZ İSİM TAMLAMASI

Öğretmenin not defteri: ZİNCİRLEME İSİM TAMLAMASI

Türk dilinin dönemleri: ZİNCİRLEME İSİM TAMLAMASI

Sokağın sesleri: BELİRTİLİ İSİM TAMLAMASI

 

8. Aşağıdaki koşma nazım türlerini kısaca açıklayınız. (12P)

Güzelleme: AŞK, SEVGİ, DOĞA, İNSAN VE HAYVAN GÜZELLİKLERİNİ ANLATAN LİRİK KOŞMALARDIR.

Taşlama: BİR KİŞİYİ VEYA TOPLUMU ELEŞTİREN KOŞMALARDIR.

Edebiyat Konuları İçin Tıklayınız