11 Ekim 2014 Cumartesi

Yeni Bir Buluş Yeni Bir Dünya, 4. Sınıf Türkçe Çalışma Kitabı, Dinleme Metni, 5N1K Etkinliği

Çocuklar çevrelerindeki nesneleri biçim, büyük­lük, renk, doku ve ağırlık olarak düşünmeye çok yatkındırlar. Nesneleri görmek ve onları yalnızca kullanmak birçok yetişkin için yeterlidir. Yetişkinler o nesnenin içinde ne vardır, nasıl çalışır, neden, kim, ne kadar ve diğer binlerce sorunun altındaki merak ve keşfetme duygusunu biraz geçmişte bırakmış­lardır. Bu nedenle bir çocuğun oyuncak arabasının tekerleklerini sökmesi ya da oyuncak treninin içini açması onları kızdırabilir.
Çocuklar, o sonsuz merak ve keşfetme duygularıyla kendilerine zarar verebi­lirler. Çünkü tehlikeler konusunda büyükler kadar bilgileri yoktur. Buluşçular akıllarını yararlı olmak için kullanır; zarar vermek için değil! Bu durumda en sağlıklısı, buluş yaparken büyüklere haber ver­mek, onlardan yardım istemektir. Yine de büyükler bir oyuncak arabayı sökmenize izin vermeyebilirler. Ama siz bir buluşçusunuz; buna da çözüm bulabi­lirsiniz. Bir arabanın içinde ne olduğunu çok merak ettiğinizi büyüklere söyleyin. Gerçek bir arabanın içine bakabilirsiniz. Bu daha heyecanlıdır. Büyükle­rinizle beraber bir araba galerisine veya araba fabri­kasına gidebilirsiniz. İnanın arabalar hakkında daha çok bilgi öğrenirsiniz. Kitaplar da bilgi ve resimleriy­le bu konuda size yardımcı olur.

Bu bir buluş yazısı ama arabayla ne kadar çok uğraştık. Uğraştığımız, gerçekte bir sorunu çözme­ye çalışmak. Uğraşmak, çalışmak gerekiyor; hele de bir mühendis olmak istiyorsanız. Mühendisler doğal kaynakları, matematik ve bilimi kullanarak yeni bir alet ya da makine yaparlar. Mühendislerin en önemli özellikleri, yaratıcılıklarıdır. Bu yaratıcılık­larının nedeni, durmadan çevrelerini incelemeleri, sorgulamalarıdır. Olasılıklara önem verirler. Bunun anlamı, bir sorunun birden çok çözümü olduğuna inanırlar. Bu yüzden hem her yolu denerler hem de beceriklidirler.

Küçük mühendislere bir bakın! Chester Green­wood (Çestır Gırinvud) on beş yaşındayken hasta olmadan kışın sokağa çıkabilmek için “kulaklık” yapmıştır. Suzanna Goodin (Suzanna Gudin), altı yaşındayken çok sevdiği kedilerinin bulaşığını yıka­mayı hiç sevmediği için “yenebilen kaşık” yapmıştır. Eric Bunnelle (Erik Banelle) balık beslemek istemiş, annesi “Biz yokken balığı ne yapacağız?” diye karşı çıkmıştır. Eric soruna çözüm bulmuş, “balık besle­me makinesi” yapmıştır. Hem de bu makine tele­fonun telesekreterine bağlıydı. Telesekretere mesaj bırakıldığında balığa yem düşüyordu. Sizin bu ço­cuklardan hiçbir farkınız yok. Daha doğrusu büyü­meyen, çocuk kalan herkes buluş yapabilir. Peki, ne yapmak istersiniz? 

Tek yönlü düşünmek yeni düşünceler bulma­nızı engelleyebilir. Buluş yaparken olabildiğince çok düşünce üretin. Bunun için beyin fırtınası yapın. Buluş yapacağınız konuyu çalışın, bilgi edinin. Mühendislerden yardım alın, onların de­neyimleri size ışık tutabilir. Bilgilenmenin şöyle bir yanı da var. Güvenlik açısından kimi şeyleri bilmek, kesinlikle işimize yarar. Yer çekimi nedeniyle yere düşeceğimizi, elektriğin bizi çarpacağını bilmek gibi. Ama gerçeklerin değişmez, soru sormanın ge­reksiz olduğuna inanmak düş gücümüzü kısıtlaya­bilir. Yer çekimi vardır fakat yer çekimsiz bir ortam da oluşturulabilir. Neyse ki çocuklar şanslı; derin bir düş dünyaları var. Yapacağınız buluşun taslağı­nı çizin. Bu, her zaman işinize yarar. Bu şekilde, parçaları ve bu parçaların uyumunu şekil üzerinde görerek buluşunuzu kontrol edersiniz.

Daha birçok püf noktası olabilir buluş yapma­nın. Buluş yapmak hem kolay hem de zor olabilir. Şöyle düşünün, ayakkabınızı şimdi kolay bağlıyor­sunuz. Bunun kolay olmadığı zamanları anımsayın. Güneş’in doğuşunun nasıl gerçekleştiğini düşün­mek kimine zor gelir. Dünya’nın kendi ve Güneş’in çevresinde döndüğünü, Güneş’in bir yıldız olduğu­nu bilen biri için ise kolay. Önemli olan buluş yap­mak için kendinizi hazır hissetmeniz. 

Tuğba CAN
Bilim Çocuk
(Düzenlenmiştir.)

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder