TÜRK DİLİ VE KOMPOZİSYON-1 DERSİ
KİTABIN ADI
|
AYAŞLI İLE KİRACILARI
|
KİTABIN YAZARI
|
MEMDUH ŞEVKET ESENDAL
|
YAYIN EVİ VE ADRESİ
|
BİLGİ YAYINEVİ
|
BASIM YILI
|
1988
|
1)KİTABIN
KONUSU:
Roman,1930 yıllarının
Ankarası’ndan toplumsal bir kesit sunmaktadır. İnsanların
özelliklerini yaşamlarını anlatan, düzene değilsede, bürokrasiye
yönelik eleştirilerini anlatıyor.
Yazarın dosyaları arasında bulunan ve hiçbir yerde
yayımlanmadığı anlaşılan yaşam öyküsüdür.Yeni yapılan bir apartmanın dokuz
odalı bir bölüğü, Ayaşlı İbrahim Efendi adında bir şahıs tarafından
tutulmuştur. İsteyenlere oda kiralamaktadır. Yazarımızdan
bu odalardan birini kiralamıştır. Kiracılardan ön plana
çıkanlar arasında yazarımız, Ayaşlı, Halide, Şoför Fuat
ve karısı Faika, Şefik Bey, Hasan Bey, Abdülkerim
ve İffet Hanım, İskender Bey, Turan Hanım ve kocası Haki Bey’dir. Ayrıca
yazarımızın arkadaşı Doktor Fahri Bey de romanımızın kahramanıdır. Yazarımızın
Turan Hanım’la münasebeti geçmiştir.Hasan Bey yazarımızın hemşehrisidir. Ve
apartmanda en içli dışlı olduğu kişidir.Turan Hanım odasında kumar
oynattırmaktadır.Ve gelenin haddi hesabı yoktur.Bir çok kişi arasında da
parasal yönden sorunlar çıkmıştır.Kumarda en çok karlı çıkanlar Turan Hanım ve
İskender Bey’dir. Bu işi bilenler onlardır. Diğerleri
ise sadece onlara kaptırmaktadırlar. Yazarımız bir bankada
memurdur.İşini iyi yaptığından,hem arkadaşları tarafından sevilir,hem de
müdürüyle arası iyidir. Yazarımız evde geçen olayları, işten gelince ondan
öğrenmektedir.Hizmetçi,çok pis bir adam olduğu için Şefik Bey’den çok
şikayetçidir. İskender Bey fabrikatördür ve zengindir. Haki
Bey, karısı Turan Hanım’ın yazarımızla münasebetini görmezlikten
gelmektedir. Yazar, Turan Hanım’dan etkilenmiştir ve ‘hayır’ diyememektedir. Ama
bu, sevgi ve aşk yönünden değildir. Abdülkerim ve karısı İffet Hanım’ın başı
çocukları ile derttedir. Çok huysuz ve sürekli ağlayan, diğer ev fertlerini de
rahatsız eden çocukları vardır.Doktor Fahri yazarımızı sürekli evlendirmek ve
Turan Hanım’ı bırakmasını istemektedir. Turan Hanım kumar işlerini büyütünce
evden ayrılıp, küçük bir ev alarak, kendi kumarhanesini kurmuştur. Bunlar
Ayaşlı’nın hiç hoşuna gitmemiştir. İşleri devam ettirmesi için kumar işini
İffet Hanım üstlensede rahatsızlığı ve çocuğu yüzünden bu işte pek başarılı
olamamıştır. Hasan Bey ve Ayaşlı’nın tek işleri akşamları çilingir sofrasını
kurarak siyasi olayları tartışmasıdır. Halide bir adamdan hamile kalınca evden
ayrılmış, yerine Raife Hanım hizmetçi olarak gelmiştir. Yazarımızın başına bela
olmuştur. Sürekli kızlarını göndererek onlara iş bulmalarını istemektedir.
Ondan sonra hizmetçi olarak Zıynet gelmiştir. Yazarımızın yeni muhbiridir.
Bir gün
Hasan Bey hastalanarak hastahaneye kaldırılmıştır. Bu durum Ayvalık’da yaşayan
kızı Selime’ye haber verilmiştir. Selime yazarın aklını başından
almış ve kendine aşıkl ettirmiştir. Bu ara yine Fahri yazarı evlendirme
planları ile uğraşırken yazar bir yolunu bulup müdürünün kızı Melek hanımla nişanlandırılmıştır.
Zaten Fahri’nin amacıda budur. Bir akşamla yazarımızla müdürünün
evine gittiğinde Melek Hanım’dan gözlerini alamamıştır ve sonunda
muradına ermiştir.
Bu olaylar
olurken Hasan Bey’in durumu gittikçe kötüleşmektedir ve en
sonunda ölmüştür. Yazar Selime’ye ne kadar kal desede Selime
bunu reddederek Ayvalık’a geri dönmüştür. Yazar Ayvalık’daki
arkadaşları ile sürekli mektuplaşarak Selime’nin durumunu öğrenmektedir. Birgün
Selime tarafından geleceğini haber veren bir telgraf gelir. Yazar buna çok
sevinir. Bu ara Şefik Bey ölür. Kafası kesilmiş bir şekilde ölü bulunur. Zaten
arkadaşları o kadar düzgün insanlar değildir. İskender ortaklarının pis
işlerinden dolayı hapse atılır. Doktor Fahri yazarımızı evden ayrılıp yanına
gelmesi konusunda sürekli sıkıştırmaktadır ve ev halkı yavaş yavaş
dağılmaktadır. Selim Ayvalıktan döner ve yazarımızın ikisi için bir ev tutar.
Fahri ile Melek, yazar ile Selime müdürün evinde nikahlanarak aynı gün dünya
evine girerler. Ayaşlı ile kiracıları da ölüme ve ayrılıklara dayanamayarak
dağılmıştır. Ayaşlı kocası tarafından terk edilen Faika’yı da yanına alarak
başka bir yere taşınır. Ayaşlı her zaman yazarı ziyarete gelir, bir zaman sonra
ziyaretler kesilir.
Bir gün
Selime, babası Hasan Bey’i ziyarete gittiğinde yanında başka bir mezarında
olduğunu farketmiştir. Bu mezar ise Ayaşlı’nındır. Ayaşlı da bu hayatta yorgun
düşerek hakkı rahmetine kavuşmuştur.
3. KİTABIN ANA FİKRİ:
Karşındaki insandan
hiçbir zaman yardımını esirgemeyeceksin ve ne olduğu belirsiz kadınlarla
yaşamaktansa tek aşkla bir ömür boyu yaşamak güzeldir.
Şefik Bey: Pis bir adamdır.
Temizlikten hiç nasibini almamıştır. Önceleri konsolosluk dahasonra ise
tercümanlık yapar.
Hasan Bey: Köy Beyi’nin çocuğudur
ama şehirde kahve dedikoducusu, kabadayı iş adamı olmuştur. Mavi gözlü, kumral,
uzun boylu ve kalın seslidir. Yazarın hemşehrisidir.
Ayaşlı İbrahim Efendi: Köy Beyi’nin çocuğudur. Ama şehirde hilekar, alışverişçi olmuştur. İnsanlardan
yardımını esirgemez. 50-60 yaşlarında uzun boylu, uzun bıyıklı, esmer bir
kişidir.
Halide: Evin hizmetçisidir. Bir
adamdan hamile kalmıştır. Soluk benizli, hasta gibidir.
Fuat: Şöför olup 17-18 yaşındadır.
Açık göz ve karısı gibi ufak tefektir.
Faika: Sokulgan ve oynaktır.
Erkeklere çokça yüz verir.
Turan Hanım: 25 yaşlarında orta
boylu güzel bir genç hanımdır. Yazarla münasebeti olur. Havalı kumara düşkün
biridir.
Haki Bey: 35-40 yaşlarında bir adam
olup şişman bir başkatiptir. Karısına pek bakmaz.
Abdulkerim Bey, kısa boylu, esmer.
İffet hanım ise soluk bernizli, çirkin olmayan bir kadındır. Çocukları
başlarına beladır.
Selime: Sarışın, mavi gözlü, orta
boylu ince bir kızdır.
İskender: Fabrikatör ve güngörmüş
bir insandır.
5.KİTAP HAKKINDAKİ ŞAHSİ GÖRÜŞLER
Kitap çok
akıcıdır. Herkese öneririm. Diğer yazarların görüşleiş ise Memduh Şevket
Esesendal’ın 1934 yılında öylesine temiz bir Türkçe ile roman yazması bir
başarı sayılmalı. Sözü hiç uzatmıyor. Kısa cümleleri sık sık kullanıyor ve
bunda da çok başarılı. Anlattığı kişilere her yönüyle bakmaya çalışıyor.
Memduh Şevket Esendal'ın Hayatına Ulaşmak İçin Tıklayınız
Tüm Kitap Özetlerine Ulaşmak İçin Tıklayınız
Tüm Kitap Özetlerine Ulaşmak İçin Tıklayınız
0 yorum:
Yorum Gönder