Vücudumuzun Bilmecesini Çözelim, Destek ve Hareket 4.Sınıf Fen ve Teknoloji Ders Notları

VÜCUDUMUZUN BİLMECESİNİ ÇÖZELİM
Destek ve Hareket 
1. İskelet 
2. Eklem 
3. İskeletin görevleri 
4. Kasların yapısı ve görevleri 
5. İskelet ve kas sağlığı


  Destek ve Hareket

Çevremizdeki canlılara baktığımızda hepsinin hareket ettiğini görürüz. Canlıların ortak özelliklerinden biri de hareket etmektir. İnsanın hareketini sağlayan yapılar; iskelette yer alan bazı kemikler, kemikleri saran

kaslar ve de eklemlerdir.

1.İskelet:

Kemiklerden oluşan ve eklemlerle bağlanan güçlü destek yapıya iskelet denir.

Kemik çeşitleri:

Yetişkin bir insanın iskeletinde yaklaşık olarak 206 kemik bulunur. İskeleti oluşturan kemikler şekil ve büyüklük bakımından farklıdır. Bu kemikler uzun,kısa ve yassı kemikler olmak üzere üç çeşittir.

Uzun kemikler :

İki ucu şişkin,boyları uzun,silindirik şekili kemiklerdir. Kol ve bacaklarda bulunur. Koldaki pazu kemiği, bacağımızdaki uyluk kemiği uzun kemiklerdendir.

Kısa kemikler :

Boyları kısa kübik kemiklerdir. El ve ayak bilek kemikleri ile omurlar kısa kemiklere örnektirler.

Yassı kemikler :

Kalınlığı az,levha şeklindeki kemiklerdir. Kafatsı kemiği,kalça kemiği,kaburgalar ve göğüs kafesi kemiği yassı kemiklerdir.

Kemiğin yapısı :

Kemiklerin dışı beyaz renkli olup kemik zarı ile örtülüdür. Kemik zarı kemiğin enine kalınlaşmasını sağlar.

Kırılma ve çatlamalarda kemiği korur. Kemik zarının altındaki sert tabaka kemiğin sağlamlığını sağlar ve kemiğe şekil verir. Uzun kemiklerin ortasında sarı ilik bulunur. Uzun kısa ve yassı kemiklerde kemik zarı sert kemik ve süngerimsi kemik bulunur. Yalnız uzun kemiklerde kemik kanalı ve sarı ilik bulunur.

İskeletin yapısı :

İskeletimiz dört temel bölümden oluşur.

A)   Kafatası

B)   Omurga

C)   Göğüs kafesi

D)   Kollar ve bacaklar

A)   Kafatası :

Kemikler birbirine sıkıca bağlanmıştır. Yalnız alt çene kemiği yarı oynardır. Beyin kafatası içinde bulunur ve korunur.

B)   Omurga :

Omur adı verilen 33 tane kemiğin arka arkaya dizilmesiyle oluşur. Omurganın içindeki kanaldan omurilik geçer. Boynun bitiminden kuyruk sokumuna kadar uzanan kemiklerdir.

C)    Göğüs kafesi :

Sırt omurları,12 çift kaburga kemiği ve göğüs kemiğinden oluşur.

Kalp ve akciğer göğüs kafesinin içinde bulunur ve korunur.

D)    Kollar ve bacaklar :

Hareketimizin büyük bir kısmını bu kemiklerle yaparız.

Kole bacaklar gövde iskeletine kemik köprülerle bağlanır.

Not :

Kollarda pazu,dirsek,ön kol,el bilek,el tarak ve parmak kemikleri bulunur. Omuz kemikleri ile gövde iskeletine bağlanır.

Not 1 :

Bacaklarda uyluk diz kapağı baldır kaval ayak bilek topuk  ve parmak kemikleri bulunur.kalça iskeleti ile gövde iskeletine bağlanır.

2. Eklem

Kemiklerin birbirine bağlandığı yere eklem denir. Eklemler olazsa hareket edemez ve dik dururduk. Hareket etme yeteneğine göre 3 grupta toplayabiliriz.

A)   Oynar eklemler:

Bu eklemler kol ve bacak kemikleri arasında bulunur. Kol ve bacak kemikleri gövde iskeletine oynar eklemlerle bağlanır.

B)   Yarı oynar eklemler :

Omurgayı oluşturan omurlar arası eklemler ile alt çene kemiği yarı oynardır.

C)   Oynamaz eklemler :

Kafatsı kemikleri,kalça kemikleri,birbirine oynamaz eklemlerle bağlıdır.

3.  İskeletin Görevleri

1.   Vücuda şekil verir.

2.   Vücudun dik durmasını sağlar

3.   Eklem ve kaslarla birlikte hareketi sağlar.

4.   Kan hücrelerini üretir.

5.   İç organları dış etkenlerden korur.

6.   Bazı mineralleri depolar.

4. Kasların Yapısı ve Görevleri

İskeleti oluşturan kamikler ve eklemler kendi başalrına hareket edemezler.

Kemiklerin eklem yerlerinden hareket etmesini sağlayan kaslardır.

İskeltle birlikte vücuda asıl şekil vere kaslardır.

a) Kasların görevleri :

Vücudun şeklini belirler

Kemiklerin hareket etmesini sağlar.

b) Kasların yapısı :

Lifli bir yapıya sahiptirler

İstemli ya da istemsiz çalışırlar.

Kasılıp gevşeyebilirler.

Kasılırken boyları kısalır.

Harekette iskelet ve kas ilişkisi :

Kaslar kemiklere bağlıdır.

Kasların kasılıp gevşemesiyle kemikler eklem yerlerinden hareket edebilirler.

Bir cismi elle kadırdığımızda kol kaslarının incelenesi buna en güzel örnektir.

5. İskelet ve Kas Sağlığı
İskelet ve kas sağlığını korumak  için  ;

Dengeli beslenmek gerekir.

Yaşa ve cinsiyete uygun spor yapmak gerekir.

Kemiklerin gelişmesi için d vitamini, proteinli besinler, kalsiyum ve fosfor içerikli besinler alınmalıdır.

Eğri oturulmamalıdır.

Ağır yük taşınmamalıdır.

Dar ve yüksek topuklu ayakkabılar giyinilmemelidir.

Kırık çıkık burkulmalarda doktora gidilmedir.

Benzer Yazılar