Doğal Kaynaklarımız Bize Emanet 6. Sinif Sosyal Bilgiler Ders Notu

DOĞAL KAYNAKLARIMIZ BİZE EMANET

İnsanın hayatını devam ettirdiği dış orta­ma doğal çevre denir. İnsan hayatı nasıl sonsuz değilse çevremizde gördüğümüz ve yaşamımıza yardımcı olan doğal kaynaklar da sonsuz değildir.

Dünyadaki doğal kaynaklar hızla tüken­mektedir. Bu durum gelecek yıllarda insan haya­tını tehdit eden büyük bir tehlikeye dönüşecektir.

Bütün canlıların yaşamını devam ettirebil­mesi için gerekli olan ihtiyaçların başında su gel­mektedir. Okyanuslar, denizler, göller, akarsular, bataklıklar, yer altı suları ve buzullar dünyanın başlıca su kaynaklarıdır. Fakat su kaynakları in­sanlar tarafından hızlı bir biçimde kirletilmekte ve yok edilmektedir.

İnsanları gelecekte bekleyen büyük tehli­kelerin başında tatlı su kaynaklarının yok olması gelmektedir. Çünkü dünyada tatlı su rezervi sınır­lıdır. Uzmanlar 2025 yılında dünyadaki yedi mil­yar insanın %40'ının ciddi su sıkıntısıyla baş ba­şa kalacağını tahmin etmektedir.

Tatlı su kaynakları yanında okyanus, de­niz ve göller de kirlilik tehdidi altındadır. Bu su kaynaklarında meydana gelen kirlilik ve azalma insan yaşamı dışında diğer canlı türlerinin yaşa­mını da tehdit etmektedir. Su kaynaklarında mey­dana gelen kirlilik nedeniyle bozulan doğal den­genin tekrar eski hâline gelmesi ise uzun yıllar al­maktadır. Bu nedenle doğal kaynaklara zarar ver­memeli, verenleri uyarmalıyız.

İnsanoğlunun en önemli zenginlik kay­naklarından biri de ormanlardır. Ormanlar, sadece ağaç topluluklarından ibaret değildir. Ormanlar; ağaçlar, hava, su, top­rak, barındırdığı diğer bitkiler ve hayvanlarla ken­dine özgü bir alandır.

Yasak olmasına rağmen orman alanların­da kontrolsüz otlatma yapılmaktadır. Kaçak ağaç kesimi ve otlatmaları nedeniyle ormanlarımız za­rar görmektedir.

Ülkemizde arazi kullanımı bilimsel olarak yapılmamaktadır. Orman veya meraya dönmesi gereken üzerinde çok düşük verimle tarım yapı­lan alanlar sanayiye ve yerleşmeye açılmaktadır.

Orman yangınları ülkemizin büyük sorun­larından biridir. Bu yangınların nedenleri çoğun­lukla bilinmemektedir. Orman yangınları açısın­dan en hassas bölgelerimiz Akdeniz, Ege ve Mar­mara bölgeleridir. Ormanlar, su sağlama, su varlığını koru­ma ve düzenlemede önemli rol oynar. Bugün erozyon nedeniyle tüm barajlarımız dolma tehli­kesiyle karşı karşıya kalmaktadır. Karakaya Ba­rajı da bunlardan biridir.

Birçok yararı olan ormanlarımızı daima korumalı, zarar verenleri uyarmalıyız.

Ormanlar gibi yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalan doğal varlıklardan biri de topraktır.

Toprak, insanların yerleştikleri, evlerini yaptıkları, hayvanlarını otlattıkları, ürünlerini ye­tiştirdikleri canlı bir örtüdür.

Tarla edinme, kaçak kesim, otlatma, yangın gibi nedenlerle ormanlık alanlar erozyona açık hâle gelmektedir. Yeşil alanların tahribiyle yağmurların oluşturduğu sel yataklarından verimli topraklar ırmaklara taşın­makta ve yok olmaktadır.

Toprağın zarar görmesi, erozyonun yanın­da çok sayıda insanın yaşamına ve büyük maddi zarara yol açmaktadır. Erozyon, ülkemizdeki en bü­yük göç nedenlerinden biridir. Erozyon nedeniyle topraklarını kaybeden insanlar bulundukları yerden başka yerlere göç etmek zorunda kalmaktadır.

Erozyon, toprakların üst kısmının akar­sular, sel suları ve rüzgâr gibi dış kuvvetlerin etki­siyle aşındırılarak taşınmasına denir.

Türkiye'nin bütün bölgelerinde erozyon gö­rülür. Ancak şiddeti, bitki örtüsüne göre değişir. Ör­neğin; bitki örtüsünün sık olduğu Karadeniz Bölge'nde şiddeti daha az iken, bitki örtüsünün cılız ol­duğu İç Anadolu Bölgesi'nde şiddeti daha fazladır.

DİKKAT: Enerji Kaynakları ikiye ayrılır:

          1. Tükenebilen (Yenilenemeyen) Kaynaklar:

             Kömür, Petrol, Doğal Gaz, Odun.

2. Tükenmeyen (Yenilenebilir) Kaynaklar: Güneş Enerjisi, Rüzgâr Enerjisi, Su Enerji, Jeotermal Enerji.

Benzer Yazılar