Türkiye'nin 2.Dünya Savaşındaki Tutumu 8. Sınıf İnkılap Tarihi Ders Notları

TÜRKİYE'NİN SAVAŞTAKİ TUTUMU

§   Türkiye İkinci Dünya Savaşı öncesinde dünya devletlerine karşı dost bir politika izliyordu. Ancak, İtalya ve Almanya'nın yayılmacı politikalarına karşı İngiltere ve Fransa'ya daha yakın durmaya çalışıyordu.

§   Türkiye bu savaşta toprak bütünlüğünü kazan­mayı ve tarafsız kalmayı amaç edinmişti.

§   Müttefik ve Mihver Grubu devletleri Türkiye'yi kendi saflarına çekmek için her yolu denediler.

§   Türkiye savaşın başından itibaren Müttefik Devletlerle ile yakın ilişkiler kurmaya özen gösteriyordu. Ancak müttefiklerin bütün ısrarlarına rağmen savaş girmeme konusundaki tutumunu da sürdürüyordu.

§   4-11 Şubat 1945'te ABD, İngiltere ve Sovyet Rusya'nın katıldığı Yalta Konferansında, II. Dünya Savaşı'ndan sonra kurulacak olan Birleşmiş Milletle Teşkilatı'na katılmak için 1 Mart 1945'e kadar Al­manya ve Japonya'ya savaş açmak şartı getirildi. Bu gelişme üzerine Türkiye 23 Şubat 1945'te Ja­ponya ve Almanya'ya savaş ilan etti. Türkiye, böy­lece hem II. Dünya Savaşı'ndan sonra dünya siya­setinde söz sahibi olma imkanı elde etmiş, hem de Avrupa'nın demokratik devletleriyle yakınlaşmıştır.

§   İkinci Dünya Savaşı'nın Türkiye üzerinde olumsuz sonuçları da oldu. Ülkemiz insanı, yanı ba­şında yaşanan bu savaş sebebiyle sıkıntılı günler yaşadı. Çünkü Türkiye her an savaşa girecekmiş gibi hazırlık yaptığı için tarım, sanayi ve ekonomi alanla­rında duraklama dönemi yaşadı.

İkinci Dünya Savaşı Sırasında Türkiye'de Alınan Önlemler

§   Bütün illerde hava saldırısı tehlikesine karşı ka­rartma uygulaması başlatılmıştır

§   Almanların işgal tehlikesine karşı sivil savunma önlemleri alınmıştır.

§   Tahıl stoklarına el konmuş, ekmek, zeytin, şeker gibi ürünler karneyle verilmeye başlanmıştır. Buğday unundan pasta ve benzeri ürünlerin ya­pılması yasaklanmıştır.

UYARI:ikinci Dünya Savaşı döneminde büyük şehirlerde kimin ne kadar ekmek alacağı hükümet tarafın­dan belirleniyordu. Bu amaçla ekmek karnesi dü­zenlenmişti. Herkesin aldığı günlük ekmek mikta­rı karnesine işleniyordu. Bu dönemde zeytin ve şeker gibi ürünler de karneyle veriliyordu. Bu uy­gulamaya yol açan esas etken savaş şartların­dan dolayı temel gıda ürünlerini tasarruflu bir şe­kilde kullanma isteğiydi. Bu durum savaşın, sa­vaşa girmeyen ülkeleri de ekonomik ve sosyal yönden olumsuz etkilediğini göstermektedir.

§   İstanbul'da özel otomobillerin trafiğe çıkması yasaklanmış, daha sonra bu yasak ticari araçla­rı da kapsayacak şekilde genişletilmiştir.

§   Savaş şartlarının getirdiği ekonomik sıkıntıları aşmak için yeni vergiler konmuştur.

§   Tifo ve kolera gibi salgın hastalıkları önlemek amacıyla çalışmalar yapılmıştır.

§   Askeri harcamalar artırılmıştır.

§   Karadeniz'deki Türk gemi seferleri durdurul­muştur.

§   Radyo yayınlarında kesinti yapılmıştır.

§   Belli bölgelerde gece 23.00'dan sonra sokağa çıkma yasağı getirilmiştir.

UYARI:İkinci Dünya Savaşı sırasında alınan bu önlem­lerle seyahat etme, haber alma ve ekonomi alanındaki hak ve özgürlükler sınırlandırılmıştır. Bu sınırlandırmanın amacı kamu güvenliği ve sağlığını korumaktır. Çünkü yaşama hakkının ko­runması diğer hak ve özgürlüklerden daha önemlidir.