22 Aralık 2011 Perşembe

Dil Tekerlemeleri (Yanıltmacalar)

DİL TEKERLEMELERİ
(YANILTMACALAR)
Söylenişleri birbirine yakın olan seslerden kurulu sözcükler, çabuk çabuk tekrar edilirken dilimiz sürçer. Söylemekte güçlük çekeriz. Tam veya yarım tümcelerden oluşmuş bu tür söz dizilerine "yanıltmaca" adı verilir.


Yanıltmacalar da bir tür tekerlemedir. Bunları "dil tekerlemeleri" olarak da adlandırabiliriz. Dil tekerlemelerini söylerken heceleri birbirine karıştırmamaya özen göstermeliyiz. Bu tür tekerlemeler dil (diksiyon) çalışmalarında önemli bir yer tutar. Bunun yanında, oyun sonlarında birer ceza aracı olarak da kullanılabilir. Bunları çabuk çabuk ve hiç yanlışsız söyleyebilmek gerçekten güç bir iştir. Söylerken bazı yanılmalar olabilir, yanlışlar yapılabilir. Bu da çok eğlenceli durumlara yol açar.

Sizler için seçtiğimiz ve derlediğimiz yanıltmacaları öncelikle hatasız okumaya ve söylemeye çalışınız. Daha sonra bu tekerlemeleri ezberleyiniz. Arkadaşlarınızdan da bunları eksiksiz ve yanlış söylemelerini isteyiniz.

1. İbiş ile Memiş mahkemeye gitmiş. Mahkemeleşmiş mi, mahkemeleşmemiş mi?
2. Şu odayı badanalamalı mı, badanalamamalı mı?
3. Bu duvarı badanalamalı mı, badanalamamalı mı?
4. Şiş şişeyi şişlemiş, Şişe keşişe kiş demiş.
5. Bir berber bir berbere bir derede bire berber Beri beri gel berber demiş.
6. Bir berber bir berbere:
- Bre berber, gel beraber bir berber dükkânı açalım, demiş.
7. Bizde bize biz derler, sizde bize ne derler.
8. Al bu takatukaları,
Takatukacıya takatukalatmaya götür.
Takatukacı, takatukaları takatukalamam derse,
Takatukaları takatukalatmadan al da gel.
9. Kırk küp, kırkı da kulpu kırık küp.
10. Kırk kırık küp, Kırkının da kulpu kırık kara küp.
11. Çarık, çorap, dolak. Ben sana çarık, çorap, dolak mı dedim?
12. Şu köşe yaz köşesi, şu köşe kış köşesi Ortada şu şişesi.
13. Sarmısağı saklasak da mı yesek, Saklamasak da mı yesek?
14. Bu yoğurdu sarmısaklasak da mı saklasak, Sarmısaklamasak da mı saklasak.
15. Değirmene girdi köpek,
Değirmenci vurdu kötek.
Hem kepek yedi köpek,
Hem kötek yedi köpek.
16. Şu karşıda bir kuru dal
Dala konmuş kırk kartal
Kartal kalkar, dal sarkar
Dal sarkar, kartal kalkar.
17. Çatalca'da Topal Çoban Yapar satar çatal sapan, Nasıl yapar çatal sapan Çatalca'da Topal Çoban.
18. Çatal dağda Topal Çoban
Yapar satar çatal sapan
Sen de Çatal dağdaki
Çatal yapan Topal Çoban gibi
Yapar satar mısın çatal çatal sapan?
19. Şu karşıda beş eşek
Beşi de boz beş eşek
Biri yüklü dişi boz eşek
Dördü yüksüz erkek boz eşek
Hepsi eder beş boz eşek.
20. Siz ateş kıvılcımlatanlardan mısınız?
Kapı gıcırdatanlardan mısınız?
21. Ben bademe baktım, badem bana baktı
Ben bademden bıktım, badem benden bıktı.
22. A be kuru dayı,
Bu sarı darı
Ne kuru darı
A be kuru dayı.
23. Bir tarlaya kemeken ekmişler.
İki kürkü yırtık kel kör kirpi dadanmış.
Biri erkek kürkü yırtık kel kör kirpi,
Öteki dişi kürkü yırtık kel kör kirpi.
Kürkü yırtık erkek kel kör kirpinin yırtık kürkünü,
Kürkü yırtık dişi kel kör kirpinin yırtık kürküne eklemişler.
24. Bu yoğurdu mayalamalı da mı saklamalı, Mayalamamalı da mı saklamalı.
25. Dört deryanın deresini,
Dört tezgâhın derbendine devrederlerse,
Dört deryadan dört dert,
Dört tezgâhtan dört dev çıkar.
26. Eller dana almış danalanmış,
Biz de dana alıp danalanalım mı?
27. Elâlem bir ala dana aldı ala danalandı da,
Biz bir ala dana alıp ala danalanamadık.
28. Eller tere terelenmiş,
Biz de tere alalım da terelenelim.
29. Götür küpü, dök küpü,
Getir küpü, dök küpü.
30. Eller bazlama aldı bazlamalandı da
Biz bazlamalanamadık.
31. Herkes bazlama yapıp bazlamalandı da,
Biz bazlama yapıp bazlamalanamadık.
32. Herkes lahana alıp lahanalanmış,
Biz de lahana alıp lahanalalım mı?
33. Pireli peyniri, perhizli pireler tepelerse,
Pireli peynirler de, pır pır pervaz ederler.
34. Şu karşıda kuru kavak,
Takırdadın da mı kurudun,
Takırdamadın da mı kurudun.
Dibi kovuk, kabuğu kalın,
Dibi eğri, doğru kavak.
35. Şu tespihi imamelemeli mi, yoksa imamelememeli mi?
36. Şu yamayı şu köseleye yamalamalı mı,
Yoksa yamalamamalı mı?
37. Hoşaf hoşaf
Üç tas has hoşaf.
38. Üç tunç tas, saf has kayısı hoşafı.
39. Sizin damda var beş boz başlı beş boz ördek
Bizim damda var beş boz başlı beş boz ördek
Sizin damdaki beş boz başlı beş boz ördek
Bizim damdaki beş boz başlı beş boz ördeğe:
"Siz de bizcileyin beş boz başlı beş boz ördek misiniz?" demiş.
40. Keşkekçinin keşkeklenmemiş
Keşkek kepçesi
41. Gül dibi gibi, bülbül dili gibi.
Gül dibi bülbül dili.
42. Yamaçta bir horoz kuyruğunu
Kıvraşmışlandırmış amma,
Amma da kıvraşmışlandırmış.
43. Dal kalkar, kantar tartar.
44. Anam bağda, öküz dağda
At harmanda, inek damda
"İ" dili ile söylenişi:
İnim biğdi, ikiz diğdi
İt hirmindi, inik dimdi
"O" dili ile söylenişi:
Onom boğdo, okoz doğdo
Ot hormondo, onok domdo
45. Annemin çorbası çok
Atın arpası çok
Herkesin karnı tok
Bizde hiç yok yok.
46. Ne cezveyi köpürdetebildim,

3 yorum: