6.Sınıf - Kurgu Kuşağı - Düşünelim Çözelim Etkinliği - Teknoloji ve Tasarım Dersi

Bu etkinlikte öğrenciler, hayatlarında merak ve hayal ettiklerini, değiştirmeyi, geliştirmeyi, kolaylaştırmayı düşündüklerini ifade ederler. Bunların çözümüne yönelik fikirleri ortaya çıkaran grup çalışması yaparlar. Ortaya çıkardıkları fikirleri kurgularlar.
“İlk Adım” etkinliğinde yaratıcı düşünmenin ilk basamağı olan düşünmeyi öğrenme yönünde adımlar atan öğrenciler bu bölümde yaratıcı düşünceyi bu temel üzerine yapılandırırlar. Öğrenciler düşünme ve serbestçe ifade etme önündeki engelleri aşarak yaratıcı düşüncelerinin önünü açarlar.

Yaratıcılıkta, bir sorunun farkına varılarak tanımlanması, olası çözüm yollarının araştırılması, sınanması ve belli bir çözüme ulaşılması vardır. Öğrencinin ürettiği fikirlerin çokluğu, bu fikirlerin özgünlüğü ve hayal gücü ile ulaşılan değişik kavram ve konular onun farklı düşünebilme yeteneğini ortaya koyar.

Bu etkinlikte öğrencilerden değişik fikirler üretebilmesi için “…nedir? Niçin? Neden? Ne kadar? Nasıl? Ne zaman? Nerede? Eğer... ne olur? …vb.” soruların cevaplarını düşünmesi, fikir ortaya çıktıktan sonra da “daha başka”, “Bundan başka neler olabilir?”, “Böyle olsaydı ne olurdu?”, …vb. sorularla sorgulama yapması, sorunun çözümüne ait fikirlerini, hayallerini de yazarak ve çizerek ifade etmesi beklenir. Ortaya çıkan çözüm önerisini sınıfla paylaşması için uygun ortam sağlanır.

Öğrencinin ifade özgürlüğünü, özgünlüğünü, merakını, araştırıcılığını ve kendine güvenini sınırlayan herhangi bir durum veya faaliyet, yaratıcılığın gelişmesini engeller. Öğrencinin okuma, inceleme, sorgulama, eleştirme veya yeni çözümler arama ve düşünme için zamanının kalmaması, onun önüne yapay hedefler çıkarır. Sonuç olarak da yaratıcı davranışların geliştirme çabasını köreltir. Bu nedenle aşağıda örnek olarak verilen benzeri ifade ve davranışların kullanılmasından kaçınılır.

• Fikir iyi ama…
• Gerçekçi ol, bu çok hayalci…
• İnsanlar bundan hoşlanmayacak…
• Yapımı güç…
• Buna hazır değiliz…
• Üzerinde çok çalışılması lazım.
• Bu şekilde yapmak uygun değil.
• Daha önce bunu denedik de çalışmadı.
• Söyleneni/ çizileni dikkate almamak
• Bunu deneyecek kadar çılgın kimse çıkar mı?
• Yeterince iyi değil.
• Bu senin işin değil… vb.

Öğrenciyi düşünmeye yönlendirilerek ederek yaratıcı düşünme süreçlerinin gelişimini sağlayacak ifadelerin kullanılmasına özen gösterilir. Bu amaçla aşağıda örnek olarak verilen benzeri ifade ve davranışlar kullanılır.

• Evet ve…
• İyi bir düşünce/nokta/yorum…
• Mükemmel, haydi deneyelim.
• Ayrıntılarını anlatır mısın?
• Avantajları neler?
• Dezavantajlarını nasıl giderebiliriz?
• Gerçekleştirmene nasıl yardım edebilirim?
• Hoşuma gitti!
• İlginç görünüyor!
• Eğlenceli görünüyor!
• Arkadaşınızın önerisini anlamaya çalışalım.
• Arkadaşınızın önerisi bitinceye kadar sözünü kesmeyin.
• Önce bir gözden geçirip inceleyelim.

Yaratıcılığın ana özelliği özgün ürünler vermesidir. Zaman alan bir süreçtir. Bu nedenle özgün ürünlerin ortaya çıkması süreçte elde edilen ilerlemeyle olur.

“Düşünelim Çözelim” etkinliği, öğrencilerin bireysel olarak yapacakları etkinliklerde yaşayacakları süreci fark etmeleri için planlanmıştır. Bu etkinlikte öğrencilerin yaratıcılıklarını engellememek amacıyla somut bir örneğe yer verilmemiştir. Ancak etkinlik, odak noktasında yer alan kazanımların tümünü genel olarak kapsamaktadır.

Önemli Açıklamalar

Bu etkinliğin amacı; öğrencilerin gerçekleştirme kaygısı olmaksızın hayatlarında merak ve hayal ettiklerini, değiştirmeyi, geliştirmeyi, kolaylaştırmayı düşündüklerini özgürce ifade etmelerini sağlamak ve bunların çözümüne yönelik fikirleri ortaya çıkaran çalışmalar yaptırmaktır. Ortaya çıkan kurgularda günümüz teknolojisi ile nasıl yapılacağı endişesi olmamalıdır.

Öğrenciler farklı sorunlar ortaya çıkarabilmeleri için etkinlik girişinde yakından uzağa ilkesinden yola çıkarak yaşamlarını sorgulamaları için yönlendirilir.

Öğrencilerin ufkunu açması için kılavuz ekinde verilen sorun çözmeye dayalı buluş hikâyeleri sınıfala paylaşılır.

Program ekinde verilen buluş hikâyeleri ve bilim insanlarının biyografilerinin dışında öğretmenler, zümre kararıyla ve okul idaresini bilgilendirmek kaydıyla benzer çalışmaları sınıfla paylaşabilirler.

Öğrenciler sosyal olayların çözümüne yönelik istekte bulunabilirler. Bu istekler dinlenir. Ancak sorunun kapsamını bireysel olarak çözebileceği noktaya taşıması sağlanır. Bu amaçla “Nasıl… ?” soruları öğrencilere sürekli sorulur.

Grupların 5 kişiyi geçmemesine dikkat edilir. Sınıf ortamı grup içi iletişim ve etkileşimin sağlanacağı biçimde düzenlenir.

Etkinliğin sınıf içi planlanmasında, grupların çözüme ulaşmaları, ders dışında çalışmaları ve araştırma yapmaları için fırsat verilir.

Sınıf içinde çözümlenmek üzere istenilen nitelikte sorun gelmeyebilir. Bu durumda etkinlik ekinde verilen benzer amaçlar için çizilmiş resimler dağıtılır ve incelemeleri istenir.

Grupların yaptığı çalışmalar, taslak şekilde olabilir. Farklı sorgulamalar yapılarak çözümlerine nitelik kazandırmaları için teşvik edilir.

Grupların buldukları çözümlere yönelik öğrencilerden olumsuz görüşler gelebilir. Gelen görüşlerin yapıcı olmasına dikkat edilir.

Bu çalışmada ortaya konulan düşüncenin bir hayal olduğu, gerçekleştirilmesinin beklenmediği hatırlatılır. Günümüz teknolojisi ile gerçekleşmese bile gelecek adına düşüncelerin kurgulanmasının önemi vurgulanır.

Gruplardan birine verilecek olan bu resimler anlaşılırlığı güç resimlerdir. Fonksiyonları açık ve anlaşılır ifade edilmemiştir. Çözmek istediği sorun açık ve anlaşılır değil ve geliştirilmeye ihtiyacı vardır.

Verilen resim çoğaltılarak gruplara dağıtlır. Bu resimde anlatılmak istenilen düşünce buldurulmaya çalışılır. Cevaplar grup sözcüleri tarafından açıklanır.

Verilen cevaplar yapıcı olarak eleştirilir. Bu resmin doğru anlaşılabilmesi için nasıl ifade edilmesi gerektiği tartışılır. Öğrenciler bu amaçla düşünce üretir.

Benzer amaçlar için çizilmiş başka resimler de kullanılabilir.

Gruplara dağıtılmak üzere benzer amaçlar için çizilmiş başka resimler de kullanılabilir.

Gruplara incelemeleri için etkinlik sırasında dağıtılır.

Düşünelim Çözelim Etkinliğinin Değerlendirilmesi

Düşünelim Çözelim etkinliği aşağıda verilen formlar kullanılarak yapılır.

Öğrenciler etkinlik bitiminde “Öz Değerlendirme Formu” ve “Grup Değerlendirme Formu”nu doldururlar.

Öğretmen, öğrencileri etkinlik süresince “Öğrenci Gözlem Formu”nu kullanarak gözlemler. Bu form, öğrencilerin sınıf içi performansınının değerlendirilmesi ve bu etkinlikte kazanımlarının gerçekleşme düzeylerinin belirlenmesi amacıyla kullanılır.

Bu etkinliğin sonucunda öğrencilere, öğretmen not çizelgesinde yer alan “Sınıf İçi Etkinliklerdeki Performansı” puanı verilebilir.

Benzer Yazılar