Eğitimde Planlama - KPSS Program Geliştirme Ders Notları

KPSS, program geliştirme, konu anlatımı, ders notları, çözümlü soru, soru çözümü

Öğretimde başarı iyi ve dikkatli planlamayla sağlanabilmektedir. Nitelikli bir planın dört temel soruya yanıt vermesi gerekmektedir (Bilen 1996):

1.     Dersin sonunda öğrenciler neler öğrenmeli, ne gibi bir davranış değişikliği edinmelidir?

2.     Söz konusu davranış değişikliği ne ile-hangi içerikle gerçekleştirilmelidir?

3.     Davranış değişikliği nasıl bir yöntem ve araç-gereç-kaynaklarla öğrenciye ulaştırılmalıdır?

4.     Elde edilen başarı nasıl değerlendirilmelidir?

Planlamanın Yararları (Bilen 1996; Demirel 2004b):

§ Öğretmenin kendine güvenmesini sağlar.

§ Programların süresi içinde tamamlanmasını sağlar.

§ Öğrencilerin ilgi, ihtiyaç ve yeteneklerine göre yetiştirilmesini sağlar.

§ İçeriğin mantıklı bir sıra içinde sunulmasını sağlar.

§ Hedefe ve konuya uygun öğretme tekniklerini seçmeyi kolaylaştırır.

§ Eğitim durumlarını düzenleme ve uygulamayı gerçekleştirir.

§ Sınıfta olabilecek disiplin sorunlarını tahmin etme ve önlem almaya yardım eder.

Yıllık Plan

Öğretilecek temel konuları ve her konu için kullanılacak ortalama süreyi içeren bir ana taslaktır.Öğrencilere bir yılda kazandırılacak davranışlarla içerik boyutunun bir matris üzerinde gösterilmesidir (Bilen 1996; Demirel 2004b).

Yıllık planın birinci bölümünde öğretim yılı, okulun adı, dersin adı ve sınıflar yer alır. İkinci bölümünde ise süre, konular, amaçlar, yöntem ve teknikler, kaynak, araç-gereç, diğer zümre öğretmenleriyle işbirliği, ödev, yazılı değerlendirme ve düşünceler yer alır.

Ünite Planı

Ünite planı hedef, davranış, içerik, yöntem ve teknikler, araç-gereç ve kaynaklar, eğitim durumu, gezi, gözlem, deney, ödev vb. ve değerlendirme gibi bölümlerden oluşur (Bilen 1996). Belirli bir süre içinde ve eğitim amaçlarına uygun olarak bir takım bilgi, beceri ve anlayışları kazandırmayı öngören belli bir konu ya da sorun çerçevesinde düzenlenmiş çeşitli etkinlikleri, öğrenme yaşantılarını ve değerlendirme çalışmalarını kapsayan ayrıntılı ders planıdır. Ünite planı yıllık plana göre daha ayrıntılı bir şekilde hazırlanır (Demirel 2004b).

Günlük Plan

Bir günde yapılması planlanan farklı dersler için öğretme-öğrenme etkinliklerinin birlikte tasarlanmasıdır. Günlük planın içeriği, yıllık plan ve ünite planının içeriği ile aynıdır.

Ders Planı

Ders planı sadece bir ders için yapılan plandır. Bir derste işlenecek konu ya da konular için öğretme-öğrenme etkinliklerinin tasarlanmasıdır.

Günlük Ders Planı Örneği

I. HAZIRLIK Dersin Adı:…………………………………………….. Ünitenin Adı:…………………………………………...          Konunun Adı:………………………………………….. Sınıf:…………………………………………………… Süre:…………………………………………………… Yöntem ve Teknikler:…………………………………. Kaynak, Araç-Gereç: …………………………………. Hedefler: ………………………………………………. Hedef ve Davranışlar: …………………………………. II. DERSİN İŞLENİŞİ 1.     Dikkat Çekme: ……………………………………. 2.     Güdüleme-İstekli Kılma: …………………………. 3.     Gözden Geçirme: …………………………………. 4.     Hedef-Davranışı Söyleme: ……………………….. 5.     Geçiş-Açıklama: …………………………………. 6.     Geliştirme-Sunu:………………………………….. 7.     Özetleme: …………………………………………. 8.     Ödev Verme: ……………………………………… 9.     Tekrar Güdüleme: ………………………………… 10.  Kapanış: …………………………………………...

Ders Planı Hazırlarken Dikkat Edilecek Hususlar

1. Dikkat Çekme: Öğretmen dersin başında öğrencinin dikkatini çekmek için bir olay, anı, fıkra ya da espri ile derse başlar.

2. Güdüleme-İstekli Kılma: Öğrenciler konuyu niçin öğrendikleri, öğrendiklerinin bir sonraki derste ya da yaşamlarında nasıl işe yaracağı hakkında bilgi sahibi olurlar.

3. Gözden Geçirme: Öğrencilerin neyi, nasıl kazanacakları konusunda bilgi sahibi olmaları gerekir.

4. Hedef-Davranışı Söyleme: Öğrencilere kazandırılacak hedef ve davranışların neler olduğu söylenir.

5. Geçiş-Açıklama: Öğretmenin dersin geliştirme bölümüne girmeden önce açıklama yapması ve kullanılacak araç-gereçlerin sunulmasıdır.

6. Geliştirme-Sunu: Öğrenciye kazandırılacak beceri ve davranışların uygulamasının yapılacağı her türlü etkinliği kapsar.

7. Özetleme: Ders sonunda ya da bilgi aktarırken ve her temel nokta açıklandıktan sonra yapılmasında da yarar vardır.

8. Ödev Verme: Öğrenilenleri desteklemek ve öğrencileri araştırma yapmaya yöneltmek amacıyla ders sonunda öğrenciye ödev verilir.

9. Tekrar Güdüleme: Öğrencilerin ilgilerinin devamı için ve gelecek derse güdülenmiş olarak gelmeleri için yapılır.

10. Kapanış: Dersin sonunda öğretmenin yaptığı kısa açıklamalar ya da kimi zaman oynanan eğitsel oyunlar yer alır. 

Plan hazırlama çalışmalarının her aşamasında Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulundan çıkmış olan öğretim programları izlenerek bir kılavuz kitap gibi kullanılmalıdır (Demirel 2004b).

SORULAR

1.       Aşağıdakilerden hangisi planlamanın yararlarından değildir?

A)      Öğrencilerin ilgi, ihtiyaç ve yeteneklerini dikkate alma

B)       İçeriği mantıklı bir sıra içinde düzenleme

C)      Öğrencinin kendisine güvenmesini sağlama

D)      Zamanı verimli bir biçimde kullanma

E)       Konuya uygun yöntem ve tekniği belirleme

2.       Tekrar güdüleme ders planının hangi aşamasında gerçekleşir?

A)     Giriş

B)      Geçiş   

C)      Gelişme                     

D)     Sunu

E)      Sonuç

3.       Derse uygun araç-gerecin sunulduğu aşama hangisidir?

A) Hazırlık                                   B) Değerlendirme

C) Geçiş                           D) Geliştirme

                                   E) Sonuç

4.       Aşağıdakilerden hangisi günlük ders planının işleniş bölümünde yer alır?

A)      Dikkat Çekme          

B)       Hedef-davranış

C)      Önerilen süre

D)      Değerlendirme

E)       Kapanış

5.       Birden çok ders için öğretme-öğrenme etkinliklerinin tasarımlandığı plan türü aşağıdakilerden hangisidir?

A)     Yıllık

B)      Günlük

C)      Ders

D)     Ünite

E)      Ünitelendirilmiş Yıllık

YANITLAR

1-C

2-E

3-D

4-A

5-B

Benzer Yazılar