Halide Edip Adıvar Hayatı (1884-1964)

ADIVAR, Halide Edip (1884-1964) Roman yazarı, İstanbul'da doğdu. Reji Naziri Mehmed Edip Bey'in kizidir. Uskudar Amerikan Kiz Koleji'ni bitirdi. Özel olarak Arapca, Kur'an-i Kerim, Türk musikisi, Salih Zeki'den matematik, Riza Tevfik Bolukbasi'dan felsefe ve edebiyat dersleri alarak özel ögrenim gördru. 1901'de hocasi Salih Zeki ile evlendi. 31 mrat olayi uzerine Misir'a kacti. Oradan İngiltere'ye gecti. Egitimle ilgili yazilari begenildigi icin 1909'da Darü'l-Muallimat (Ögretmen Okulu) pedegoji ögretmenligine getirildi. 1917'de ikinci evliligini Dr. Adnan Adivar ile yapti. İstanbul Universitesi Edebiyat Fakulsi'nde Bati edebiyati derseleri verdi. Yunanlilar'in İzmir'i isgal etmesini protesto icin yapilan meshur Sultanahmet Mitingi'nde heyecanli bir konusma yapti. İstanbul'un isgal edilmesi uzerine kocasi ile Anadolu'ya kacarak milli Mucadale'ye katildi. Sakarya Muharebesi'ni izleyen gunlerde, savasa fiilen katilip hastabakicilik yapti. Kendisine "onbasi" ve "cavusluk" rutbeleri verildi. Milli Mücadele'den sonra esiyle birlikte Avrupa'ya gitti (1924-1939). 1939'da Edebiyat Fakultesi İngilizce profesorlugune tayin edildi. İstanbul'da oldu

Halide Edip Türk kadinin is, dusunce ve edebiyat alanalinda basarili olan bir ornegidir. Kadin haklarının atesli bir savunucusu olarak yillarca mucadele vermistir. Gördugu egitim sebebiyle Dogu-Bati sentezini en basarili sekilde yapabilen yazarlarimizdandir. Yazi hayatina gazete ve dergilerde yayinlattigi makale, sohbet ve denemelle baslamis, bu eserlerinde kizlarin egitimiyle psikolojisi uzerinde durmus, ask konusunu ön plana almistir. İlk romanlarında ask konusu agir basar. Kurtulus Savasi onun dusunce dunyasini degistirmis, ideolojik romanlar yazmasini saglamistir. Bazi romanlari Türk gelenek ve görenekleri uzerine kurulmus sosyal hayatimizi cok canli cizgilerle yansitan töre romanlaridir. Bu turden olan Sinekli Bakkal, CHP Roman Yarismasi'nda birincilik kazanmistir, kisa ve fiilsiz cumleleri, sade bir dili vardir. Bu bakimdan yazari tenkit edenler olmustur. Butun eserlerinde kadin kahramanlarin daha kuvvetli ve canli anlatildigi, tanitildigi görulur. Halide Edip, sahis yaratmada cok basarilidir. cumhuriyet döneminin en cok okunan eserlerini yazmistir. Kitaplarinin bir kismi da bati dillerine cevrilmistir.

ESERLERİ

Romanları: 1- Heyula (1909-1974), 2- Raik'in Annesi (1909,1924), 3- Seviyye Talib (1910), 4- Handan (1912), 5- Yeni Turan (1912), 6- Son Eseri (1913, 1909, 1939), 7- Mev'ut Hüküm (1917, 1919), 8- Ateşten Gömlek (1922, 1923), 9- Kalp Ağrısı (1924), 10- Vurun Kahpeye (1923, 1926), 11- Zeyno'nun Oğlu (1927,1928), 12 Sinekli Bakkal (1935, 1936), 13- Yolpalas Cinayeti (1936), 14- Tatarcık (1938, 1939), 15 Sonsuz Panayır (1946), 16- Döner Ayna (1953), 17- Akile Hanım Sokağı (1958, 1975), 18- Kerim Usta'nın Oğlu (1958, 1974), 19- Sevda Sokagı Komedyası (1959, 1971), 20- Çaresaz ((1961, 1972), 21- Hayat Parçaları (1963) 

Hikayeleri: 1- Harap Mabedler (19119, 2- Dağa Çıkan Kurt (1922), 3- Kubbede Kalan Hoş Sada (1974), 4- İzmir'den Bursa'ya ( içindeki üç hikaye yazara aittir, 1963, 1970) 

Hatıraları: 1-Mor Salkımlı Ev (1951, 1955; İngilizce nesri "Memoirs" 1926), 2- Türk'ün Ateşle İmtihanı (Milli Mücadele Hatıraları, Hayat mecmuasında 1962; ingilizce nesri "The Turkish ordeal", 1928)

Tiyatro Eserleri: 1- Kenan Çobanları (1918), 2- Maske ve Ruh (1937)

Diğer Eserleri: 1- İngiliz Edebiyati Tarihi ( 3 Cilt, 1940-49), 2- Türkiye'de Şark-Garp ve Amerikan Tesirleri (1954, 1955: İngilizce ve Urduca'ya çevrildi) 

Tüm Biyografilere Ulaşmak İçin Tıklayınız

Benzer Yazılar