Türkiye'de Sebze ve Meyvecilik, Baklagiller 6. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Notu

TÜRKİYE’DE SEBZECİLİK

 ·         Ülkemiz, farklı iklim tiplerinin görülmesi nedeni ile sebze tarımına uygundur.

·         Ülkemizde sebzelerin en erken yetiştiği yer Akdeniz Bölgesi, en geç yetiştiği yer ise Doğu Anadolu Bölgesi'dir (domates, biber, patlı­can, salatalık, kabak).

·         Seracılık faaliyetlerinin gelişmiş olmasın­dan dolayı en çok sebze üretimi Akdeniz ve Ege bölgelerinde yapılmaktadır.

·         Akdeniz Bölgesi'nde turfanda sebzecilik gelişmiştir.

Seracılık (Turfandacılık)

·         Cam veya plastikten yapılan seralarda mevsimi dışında meyve ve sebze üretme faaliyet­lerine seracılık (turfandacılık) denir.

·         Seracılık güneşli gün sayısının fazla oldu­ğu Akdeniz, Ege, Marmara ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yapılır.

·         Karadeniz kıyılarında bulutlu gün sayısı­nın fazla olması, Doğu Anadolu'da kış mevsimi­nin soğuk ve uzun geçmesi, İç Anadolu'da ise yaz kuraklığının erken başlaması sebze üretimini sınırlandırmış ve seracılığı engellemiştir.

Yumrulu Bitkiler

Ürünü toprağın altında olan, düşük sıcak­lıklara dayanabilen patates, soğan, havuç, turp, sarımsak gibi bitkilere yumrulu bitkiler denir.

TÜRKİYE’DE MEYVECİLİK

 Fındık

·         Nemli iklim, kış ılıklığı ve humuslu toprak ister.

·         Ana vatanı Karadeniz kıyılarıdır. Ordu, Giresun, Trabzon ve Samsun illerinde ülkemiz fındığının %80'i üretilir. Fındığın geri kalan kısmı Marmara Bölgesi'nde İzmit Körfezi çevresinden elde edilir.

·         Yıllık üretimi ile Türkiye, dünyadaki fındık ihtiyacının yarısından fazlasını karşılar. Bu ne­denle fındık önemli bir ihraç ürünüdür.

Üzüm

·         Ülkemizde yetişme alanı en geniş olan ve en çok üretilen meyvedir.

·         Üzüm bitkisine asma, üzüm yetiştirilen yerlere bağ adı verilir.

·         Olgunlaşma döneminde yüksek sıcaklık ister. Bununla birlikte soğuğa en dayanıklı bitki­lerden biridir.

·         Üzüm üretiminde ilk sırayı Ege Bölgesi alır. Bu bölgeyi Güneydoğu Anadolu, İç Anadolu, Marmara ve Doğu Anadolu bölgeleri izler.

·         Türkiye kuru üzüm ihracatında birincidir.

İncir

·         Soğuğa karşı dayanıksızdır.

·         Ege Bölgesi'nin kıyı kesimleri, Akdeniz, Marmara ve Karadeniz Bölgesi ile Güneydoğu Anadolu’nun  soğuk olmayan kesimlerin­de yetiştirilir.

·         İncir, kuru ve yaş olarak tüketilir.

·         Kuru incir ihracatımız gelişmiştir.

Elma

·         Üzümden sonra yetişme alanı en geniş meyvedir.

·         Düşük sıcaklıklara dayanıklıdır.

·         En fazla İç Anadolu Bölgesi'nde üretilir.

Turunçgiller (Narenciye)

·         Turunçgil, mandalina, portakal, limon gibi meyvelere denir.

·         Yüksek sıcaklık ve bol su ister. Don olay­larından olumsuz etkilenir. Bu nedenle sıcaklığın 0°C'nin üstünde olduğu yerlerde üretilir.

·         En fazla üretim Akdeniz Bölgesi’nin kıyı kesiminde yapılır. Daha sonra Ege, Marmara’nın güneyi, Doğu Karadeniz Bölümü’nün (Rize ve çevresi) kıyılarında yetiştirilir.

Muz

·         Tropikal bir meyvedir.

·         Kış sıcaklık ortalamalarının yeterli olduğu Alanya - Anamur arasında üretilir.

·         Ülke ihtiyacını karşılamak için ithal edilir.

Antep Fıstığı

·         Dünyada yetişme alanı sınırlıdır.

·         Türkiye'de Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yetiştirilir. Üretiminde Gaziantep, Şanlıurfa başta gelir.

Kayısı

·         Türkiye, kayısı üretiminde dünyada 1. sı­radadır. Türkiye'de en fazla kayısı Doğu Anado­lu'da (Malatya) üretilmektedir.

Ceviz

·         Soğuğa karşı dayanıklıdır. Her bölgede yetişir. Anayurdu Anadolu'dur. Kereste ve lüks mobilya yapımında kullanılır. Üretimin %50'si ih­raç edilir.

Şeftali

·         En çok Marmara ve Ege'de yetişir. En ka­liteli şeftalinin yetiştiği yer Bursa'dır.

 BAKLAGİLLER

Fasulye

·         Yetişme döneminde yağış veya sulama ister.

·         Ege ve Marmara bölgelerimizdeki ovalar ile Çukurova ve Batı Karadeniz Bölümü'nde fa­sulye tarımı yaygındır.

Nohut

·         Baklagiller içinde üretim bakımından ilk sırayı alır.

·         İç Anadolu, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yetiştirilir.

Mercimek

·         Baklagiller içinde nem isteği en az ve ku­raklığa en dayanıklı olan bitkidir.

·         Kırmızı mercimek üretiminde Güneydo­ğu Anadolu, yeşil mercimek üretiminde ise İç Anadolu Bölgesi başta gelir.

UYARI: İç Anadolu Bölgesi baklagil üretiminde ilk sırada yer alır.

Soya Fasulyesi

·         Yazları sıcak ve yağışlı geçen iklim şart­larında yetişir.

·         En çok Akdeniz Bölgesi'nde üretilir. Or­ta ve Batı Karadeniz kıyıları ile Ege ve Marma­ra'da üretimi yapılır.

Bakla

·         Başlıca yetişme alanları Güney Marmara ve Ege Bölgesi’dir.

Mercimek

·         Kuraklığa çok dayanıklı bir bitkidir.

·         Yeşil mercimek en fazla İç Anadolu Bölgesi'nde, kırmızı mercimek ise Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde üretilir.

Benzer Yazılar