Kuvvetler 5. Sınıf Fen ve Teknoloji Konu Anlatımı

A.KUVVETLER

Temas Gerektiren Kuvvetler

Çevremizdeki nesneleri hareket ettirmek için itme ve çekme kuvveti uygularız. Perdeyi çekerek açarız. Arabanın kapısını iterek kapatırız.

Cisimlere temas ederek (dokunarak) itme ya da çekme uygularız. Bazen de hareket ettirmek istediğimiz cisimlere başka cisimleri temas ettirerek harekete geçiririz.

Bowling oynayan biri topu yuvarlayarak lobutları devirmeye çalışır, insanlar topu iterek kuvvet uygular, top yuvarlanarak lobutları iter ve devirir.

Lobutların devrilmesi için temas gerektiren kuvvet uygulanmıştır.

Rüzgârın cisimleri hareket ettirmesi de temas gerektiren kuvvet etkisiyle olmaktadır.

Temas gerektiren kuvvet uygulayarak;

• Duran cisimleri hareket ettirebiliriz. Kuvvetin etkisiyle sallanma, dönme, hızlanma, yavaşlama, yön değiştirme hareketleri meydana gelebilir.

• Hareket eden bir cismi durdurabiliriz.

• Vurma, bükme, sıkma, germe yoluyla cisimlerin şekillerini değiştirebiliriz.

 

Uyguladığımız kuvvet yeterli değilse:

1. Cismi hareket ettiremeyiz.

2. Hareket hâlindeki cismi durduramayız.

3. Cismin şeklini değiştiremeyiz.

Temas Gerektirmeyen Kuvvetler

Topu yukarı doğru atmak için temas gerektiren kuvvet uygularız. Topu yukarı doğru iteriz.

Top, temas gerektirmeyen bir kuvvetin etkisiyle yere düşer.Oluşan yağmur damlaları temas gerektirmeyen bir kuvvetin etkisiyle yeryüzüne düşer.

Havaya atılan topun ve yağmur damlalarının yere düşmesini sağlayan bu etkiye yer çekimi kuvveti denir. Yer çekimi kuvveti yerin merkezine doğru olur. Yer çekimi kuvveti yeryüzündeki tüm varlıklara etki eder. Varlıkların uzaydaki gibi uçuşmamasının nedeni yer çekimi kuvvetidir.

Bir mıknatısı toplu iğnelere yaklaştırdığımızda toplu iğneler mıknatısa doğru yönelerek ona yapışır.

Plastik bir tarağı yünlü bir kumaşa sürterek küçük kâğıt parçalarına yaklaştırdığımızda kağıtlar tarağa yapışır.

Mıknatıs toplu iğnelere, plastik tarak kâğıt parçalarına temas gerektirmeyen kuvvet uygulamıştır.

Benzer Yazılar