Çocuklarda Okul Başarısızlığı

Okul başarısızlığı; çocuğun var olan potansiyelini tam olarak kullanmayarak ders ve diğer faaliyetlerde yeteneğinin altında başarı göstermesi olarak tanımlanabilir.
Çocukların okul başarısını etkileyen temel faktörler şunlardır:
Bireysel Sebepler
Aileye Bağlı Sebepler
Okula Bağlı Sebepler

BİREYSEL SEBEPLER

Çocuğunuzun yaşına göre gelişimini tamamlamadan okula başlaması.
Çocukların ders çalışma konusunda zamanı iyi kullanmaları.
Kendilerine amaç ve hedef belirlememeleri.
Motivasyon eksikliği ve ders çalışırken konsantre olamamaları.
Özgüven eksiliği.
Derslere karşı önyargılı olmaları.
Arkadaş ilişkileri.
Düzenli uyumama, dengeli beslenmeme.
Görme ve işitme gibi fiziksel rahatsızlıklar
AİLEYE BAĞLI SEBEPLER

Anne babanın çocuktan kendi kabiliyeti üzerinde başarı beklemesi ve bu konuda çocuğa baskı kurması. Bu beklenti, çocukta aşırı kaygıya sebep olur ve aşırı kaygı da çocuğun ders başarısını etkiler.

Anne baba arasındaki geçimsizlik ve iletişimsizlik problemlerinin çocuğa yansıtılması.

Çocuğun başarıları ile arkadaş ve kardeşlerinin arasındaki başarının kıyaslanması. Bu kıyaslama ile birlikte çocuğun küçük görülmesi ve azarlanması.

Anne babanın çocuğuna zamanı kullanma konusunda örnek olmaması.

Evde sadece anne ya da babanın çocukla ilgilenmesi.

Ders dışı sosyokültürel etkinliklere zaman ayrılmaması ve arkadaşlarıyla birlikte vakit geçirmelerine izin verilmemesi.

Anne babanın okulla ilgili olumsuz düşüncelerini çocuğa yansıtmaları.

Çocuğa sürekli anne baba tarafından ‘ders çalış’ emir cümlelerinin verilmesi.

Ailedeki sosyoekonomik durumun düşük olması ve çocukların dışarıda çalışmak zorunda kalması.

Aile bireylerinden birinin sürekli hasta olması.
Başarısız olan bu çocuklarda şu durumlar görülür:

Sınıfta ya bir köşeye çekilip sessiz bir şekilde dururlar ya da çok yaramazlık yaparlar, sürekli arkadaşlarıyla kavga ederler.
Ev ödevleri konusunda duyarsız ve dikkatsizlerdir. Genelde ödevleri kendileri yapmaz. Arkadaşlarından hazır alırlar.
Sınıfta derse katılmaz ve ilgisizlerdir. Derse yoğunlaşamazlar, kendi dünyasındadırlar. Sürekli dersten kopuk hayaller kurarlar.
Anne baba olarak çocuğunuzun başarı durumu konusunda sınıf öğretmeninden uyarılar alıyorsanız, artık onunla ilgilenme zamanınız gelmiş demektir
NELER YAPILABİLİR?

Öncelikle çocuğunuzun okuldaki başarısızlığının altında yatan temel etkenleri araştırın ve çocuğunuzla birlikte ortak çözümler bulun.

Anne baba olarak çocuğunuzun kapasitesinin farkında olmalısınız ve bu kapasitesini zorlayıcı beklentiler içinde olmamalısınız ya da ‘Nasıl olsa bu işi halleder.’ düşüncesiyle serbest de bırakmayınız.

Çocuğunuzu ilgileri ve yetenekleri doğrultusunda yönlendirin. Ona bu konularda destek olun.

Çocuğunuzun başarılı davranışlarını ödüllendirin. Ödüller verirken de ona yapamayacağınız vaatlerde bulunmayın. Okulda yapmış olduğu müspet günlük faaliyetler sonrasında çocuğunuzu mutlaka övün ve onu cesaretlendirin. Mesela, çocuğunuz bugün sınıfta arkadaşlarına ders anlattıysa kendisiyle gurur duyduğunuzu belirtip onu yüreklendirebilirsiniz.

Çocuğunuzu arkadaşları ve kardeşleriyle asla kıyaslamayın. ‘sen kötüsün, o iyi’ mesajını alan çocuk özgüvenine karşı, ‘ben yeteneksizim, ben başaramam’ gibi olumsuz duygular geliştirecektir.

Çocuğunuzun günlük faaliyetlerini (ders çalışma, televizyon izleme, oyun oynama) düzenli bir şekilde yapması için birlikte ortak bir çalışma planı hazırlayarak zamanı iyi kullanmasını sağlayabilirsiniz.

Çocuğunuza kendi odasında ders çalışacak imkanlar sunun ve çalışmalarını takip edin. Çalışmalarını takip ederken de onun konsantrasyonunu bozacak davranışlar sergilemeyin. Sık sık odasına girerek, ‘ödevin bitti mi?’ ‘kaçıncı sorudasın?’ gibi sorularla çocuğunuzu rahatsız etmemelisiniz.

Eğer çocuğunuzun bir çalışma odası yoksa ona evin bir yerinde ders çalışma köşesi hazırlayabilirsiniz. Çocuğunuzun dikkatini dağıtacak dış uyaranları kullanmayın. Televizyon seyretmek ya da müzik dinlemek gibi.

Çocuklarınıza ödev konularında yardım edin. Fakat bunu yaparken de kesinlikle onun yerine ödevlerini siz araştırmayın ve tek başınıza oturup yapmayın. Bu şekilde yardım ederek onun sorumluluk almasını engellemiş olursunuz. Ödevlerini yapması konusunda çocuğunuza yol gösterir ve onunla sıcak, içten, samimi iletişim kurarak yaklaşırsanız başarı sağlamış olursunuz.

Çocuğunuzun başarısı ile ilgili motivasyonunu artırıcı faaliyetlerde bulunun. Ona en iyi model, anne babasıdır. Model alması konusunda ona yardımcı olunmalıdır.

Çocuğunuzun uyku saatlerini düzenleyin ve gereken uykusunu günlük olarak düzenli bir şekilde almasını sağlayın.

Düzenli yemek yeme ve beslenme alışkanlığına dikkat etmelisiniz. Sabahları özellikle okula gitmeden önce mutlaka kahvaltı yapmasını sağlayınız. Sabah alınan gıdalar, çocuğunuzun zinde ve enerjik durmasını sağlayacaktır.okula kahvaltı yapmadan giden çocuk abur cubur yiyerek açlığını giderecektir. Gerekli gıdaları alamadığından enerjik ve zinde olamayacak, dersi aktif olarak dinleyemeyecektir.

Anne babalar sınıf ve ders öğretmenleri ile iletişim kurarak çocuğunun ders durumlarını takip etmeli, çocuğun başarısı için öğretmeni ile birlikte ortak kararlar almalı ve hareket etmelidir.

SERAP ŞEYDA ÖZENGİ
PSİKOLOJİK DANIŞMAN

Benzer Yazılar