Etik ve İnsan Hakları

Ahlâk: Bir toplumda iyi ya da kötü olarak kabul edilen davranışları belirleyen değer yargıları ve kurallar bütünüdür. İyi, yapılması istenen; kötü ise, yapılmaması istenen davranıştır. Ahlâk kurallarına uymak kişinin vicdanıyla ilgilidir. Ancak ahlâka uygun davranmayanları toplum ayıplama, dışlama; kınama gibi yollarla cezalandırır.

Ahlâklılık: İnsanın değerini korumaya yönelik olan ve bütün toplumlarca kabul gören evrensel nitelikli ilkelerdir. Ahlâklılık ilkeleri evrenseldir ve tüm toplumlar tarafından kabul görür. İnsanın değerini korumaya yöneliktir. “İnsanı, insan olduğu için sevmek” gibi.

Etik Kavramı: Ahlâk felsefesi olarak bilinir. Ahlâkî değerlerin neler olduğunu, nasıl olması gerektiğini ve nasıl oluştuğunu araştırır. Ahlâk kurallarının evrensellik düzeyi ile ilgilenir. İş ahlâkı, eğitim ahlâkı, tıp ahlâkı gibi konular etiğin ilgi alanına girer.

ETİK BİR VARLIK OLARAK İNSAN
İnsanların bir arada düzenli olarak yaşamasını sağlayan kurallar vardır. Bunlardan yazılı olanlar hukuk kurallarını, yazısız olanlar ise etik kuralları oluşturur. Sevgi, saygı, güven, dürüstlük gibi ahlak kuralları bunlardandır. Etik değerleri bilen kişi insan haklarına saygı duyar, korunmasına özen gösterir.

İnsan, doğuştan bazı haklara sahip olarak dünyaya gelir. Örneğin bir çocuk doğar doğmaz, bakım, beslenme, eğitim, sağlık, barınma gibi haklara sahiptir. Çocuğun bu hakları aile ve devlet tarafından sağlanmaktadır.

İnsan hakları her insanın doğuştan sahip olduğu haklardır. Ahlâki olarak da bu haklar kişiye tanınmalıdır. Din, dil, ırk, cinsiyet farkı bu hakları geçersiz hale getirmez. Toplumda kabul gören insan hakları insanın değerini korumaya yönelik etik değerlerdir. Bunların başlıcaları;

- İnsanlara eşit davranmak,

- Irk, din, dil, cinsiyet ayrımı yapmamak,

- İşkence yapmamak,

- İnsanın özel hayatına karışmamaktır.

İNSAN OLMA BİLİNCİ ve SORUMLULUĞU
İnsan olma bilinci; insanı diğer canlılardan ayıran özelliği aklını kullanabilmesidir. Bu özellik insana çevresini tanıma, olup bitenleri fark etme değerlendirme olanağı verir. Bu da insan olma bilincidir.

İnsan olma bilinci

İnsanın kendini tanımasını yeteneklerini kullanmasını sağlar. Davranışlarda doğru olmaya yönlendirir.

İnsanın kendine ve diğer canlılara değer vermesini sağlar.

İnsan olma bilincine sahip kişi bütün insanların eşit haklara sahip olduğunu kabul eder. Davranışlarında dürüst olmaya özen gösterir. Yurttaşlık görevlerini bilir ve gereğini yapar.

İnsan olma sorumluluğu taşıyan bir kimse başkaların haklarına saygılıdır. Kendisine düşen görevleri eksiksiz yerine göstermeye çalışır. Haklarını korumaya özen gösterir. Bu konuda gerekli eğitimi almaya çalışır.

İlgili Konular
Vatandaşlık Hakları ve Sorumlulukları
Devlet, Demokrasi, Anayasa
Çocuk Hakları Sözleşmesi

Benzer Yazılar